| aneta.krejczy
| | Doczy: 14 Pa 2014 | | Posty: 141 | | Skd: Wrocław |
|
 Wysany: 1 Lis 2014, 19:42 Temat postu: Zaduszki a islandzka wiara rodzima |
 |
|
O PRZEDCHRZEŚCIJAŃSKICH KORZENIACH ZADUSZEK
Z okazji dzisiejszego święta katolickiego, a więc święta większości Polaków, postanowiłam przywołać temat związany z istotą dzisiejszych i jutrzejszych obchodów w kontekście islandzkim. Jak wiadomo jutrzejszy Dzień Zmarłych, tradycyjnie poświęcony duchom przodków, wywodzi się z wierzeń i praktyk rodzimych, z okresu przedchrześcijańskiego. W przypadku Polski mówimy o kulturze i religii słowiańskiej, zaś w Islandii o wierzeniach nordyckich. Obie tradycje mają jednak wspólne preindoeuropejskie korzenie, które stanowią również podstawę dawnych wierzeń greckich i rzymskich, indyjskiej religii wedyjskiej czy perskiego zaratusztrianizmu panującego na terenie Iranu przed dominacją islamską.
Tak zwany kult przodków stanowi ważny element tych tradycji, zasymilowany z czasem przez rozwijające się chrześcijaństwo. Groby przodków odwiedzane były bardzo uroczyście przede wszystkim w okresie wiosennym i jesiennym. Wtedy to składano duchom naszych bliskich ofiary z pożywienia, a także palono lampki i kadzidła, skrapiano groby wodą. Większość z nas czytała w szkole słynne mickiewiczowskie Dziady, które nawiązywały właśnie do tego święta, przypominały o karmieniu chlebem duchów naszych przodków, Dziadów i Bab.
RRELIGIA RODZIMA W ISLANDII – STOWARZYSZENIE ASATRU
Jak zatem wygląda pod tym względem sytuacja w Islandii? Od roku 1970 obserwujemy odrodzenie się tam nordyckiej religii rodzimej. W 1973 r. zarejestrowana została organizacja religijna o nazwie Stowarzyszenie Ásatrú (Ásatrúarfélagið), która w chwili obecnej liczy 2488 zarejestrowanych członków. Jej celem jest promowanie i kontynuacja reaktywowanych form nordyckiej religii rodzimej.
Jörmundur Ingi Hansen, drugi z kolei kapłan tej organizacji, odpowiedzialny był między innymi za projekt rodzimego cmentarza.
Stowarzyszenie Ásatrú – podobnie jak inne wspólnoty wierzeń rodzimych - nie ma ściśle określonych dogmatów religijnych czy teologii, jednak światopogląd propagowany przez jego członków ma charakter panteistyczny. Podstawowym rytuałem jest tradycyjna wspólna ofiara (blót). Kapłan (goðar) odprawia także ceremonie nadania imienia, stanowiącą ryt przejścia; udziela ślubów i prowadzi pochówki. Organizacja przy różnych okazjach zajmuje stanowisko w kwestiach politycznych oraz obywatelskich, m. in. oddzielenia państwa od kościoła, ochrony środowiska naturalnego, praw człowieka, np. małżeństw homoseksualnych. Należy do Europejskiego Kongresu Religii Etnicznych (European Congress of Ethnic Religions).
Źródło: http://en.wikipedia.org/wiki/%C3%81satr%C3%BAarf%C3%A9lagi%C3%B0.
Poniżej zamieszczam zrekonstruowaną listę dziewięciu szlachetnych cnót, która ma swoje źródło w sagach islandzkich i innej dawnej literaturze, m. in. w poemacie Eddy starszej. Spisane zostały w latach siedemdziesiątych przez John Yeowella i Johna Gibssa-Bailey’a dla Rytu Odyńskiego (the Committee for the Restoration of the Odinic Rite). Ukazuje ona zasady moralne nordyckich rodzimowierców.
Siła jest lepsza od słabości.
Odwaga jest lepsza od tchórzostwa.
Radość jest lepsza od poczucia winy.
Honor jest lepszy od niesławy.
Wolność jest lepsza od niewoli.
Pokrewieństwo jest lepsze od wyobcowania.
Realizm jest lepszy od dogmatyzmu.
Męstwo jest lepsze od braku ducha.
Pochodzenie jest lepsze od uniwersalizmu.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/%C3%81satr%C3%BA.
O DUCHACH PRZODKÓW W TRADYCJI NORDYCKIEJ
W pewnych częściach Skandynawii przetrwał do dziś zwyczaj umieszczania na grobach pożywienia i piwa. Tradycja ta jest pozostałością czczenia przodków, które było powszechne we wczesnej kulturze nordyckiej. Jeśli zmarli byli zadowoleni, ochraniali domostwo i jego mieszkańców, a także zapewniali mu płodność.
Inna koncepcja - niekoniecznie sprzeczna, jeśli wierzy się w wędrówkę dusz i ich przechodzenia przez kolejne etapy – mówi o istnieniu królestwa zmarłych, usytuowanego w górach, w niebiosach, po drugiej stronie morza czy w podziemiu. Informacje o wierzeniach i zwyczajach nordyckich, także związanych ze śmiercią, znaleźć można w dawnych średniowiecznych sagach islandzkich, np. Sadze o ludziach z Ejri (Eyrbyggja saga), Sadze o Eryku Rudym (Eiríks saga rauða), Sadze o ludziach z Laxardalr (Laxdæla saga). W ostatniej z nich znajdują się opisy przypadków nawiedzeń, które są wynikiem braku odpowiedniego pochówku.
Ciekawostką niezwiązaną z dzisiejszym i jutrzejszym świętem jest fakt, że sagi te opowiadają o kolonizacji Grenlandii, a także o podróżach Wikingów do Ameryki Północnej, które miały miejsce w okresie przed wyprawą K. Kolumba.
Źródło: http://en.wikipedia.org/wiki/Death_in_Norse_paganism.
_________________
Aneta Krejczy
Instytut Północny |
|
FAQ
Szukaj
Uytkownicy
Grupy
Rejestracja
Profil
Zaloguj
Zaloguj si, by sprawdzi wiadomoci
