| suomieesti
| Do潮czy: 28 Maj 2010 | Posty: 234 | |
|
Wys砤ny: 20 Lut 2011, 10:35 Temat postu: Tartu (Dorpat)- esto艅skie miasto, miasto studi贸w Polak贸w. |
|
|
Tartu (niem. Dorpat), tak jak cz臋艣膰 po艂udniowej Estonii, ma te偶
zwi膮zek z Polsk膮, miasto nale偶a艂o kiedy艣, chod藕 przez do艣膰
kr贸tki czas do Pa艅stwa Polsko-Litewskiego. Oczywi艣cie, w
mie艣cie, tak jak w ca艂ej Estonii i 艁otwie g艂贸wne i
najwa偶niejsze wp艂ywy by艂y niemieckie, a tak偶e szwedzkie. Obecni
Esto艅czycy oraz 艁otysze, czyli narody Fi艅skie (Esto艅czycy) i
Ba艂tyckie (艁otysze) s膮 wychowani w kulturze
niemiecko-skandynawskiej, podobnie jak Finowie (nar贸d fi艅ski,
najbli偶si krewni Esto艅czyk贸w) s膮 wychowani w kulturze
skandynawskiej ze wzgl臋du na panowanie szwedzkie. Tartu s艂ynie z
uniwersytetu za艂o偶onego przez kr贸la Szwecji. Uniwersytet w Tartu,
po esto艅sku- Tartu 脺likool jest 艣wietnym uniwersytetem. W
czasie gdy w Polsce panowa艂 zab贸r rosyjski, na uczelniach w Polsce
i w innych cz臋艣ciach Imperium Rosyjskiego wyk艂adnano po rosyjsku.
Natomiast w Estonii, kt贸ra te偶 znalaz艂a si臋 pod panowaniem
rosyjskim, wyk艂adano wci膮偶 po niemiecku. Ci Polscy studenci,
kt贸rzy nie chcieli uczy膰 si臋 po rosyjsku, je藕dzili na
uniwersystet w Tartu gdzie uczyli si臋 w j臋zyku niemieckim. Miasto
wykrzta艂ci艂o wielu Polak贸w. J臋zyk niemiecki pozosta艂 j臋zykiem
wyk艂adowym na Uniwersytecie w Tartu, a偶 do I wojny 艣wiatowej, gdy
zast膮pi艂 go ugro-fi艅ski j臋zyk esto艅ski. W czasach ZSRR-
okupacji radzieckiej, gdy Estonia przymusowo nale偶a艂a do ZSRR, na
Uniwersytecie w Tartu, obok j臋zyka esto艅skiego, j臋zykiem
wyk艂adowym cz臋sci przedmiot贸w by艂 rosyjski. Obecnie j臋zykiem
wyk艂adowym jest esto艅ski i angielski.
Tak o Tartu pisze jeden z polskich student贸w, Bronis艂aw
Limanowski, w swych pami臋tkikach z lat 1835-1870:
„Tartu mia艂o charakter zupe艂nie niemieckiego miasta. J臋zyk
niemiecki panowa艂 wsz臋dzie: w urz臋dach, na katedrach
uniwersyteckich, w sklepach, na ulicy. W艂a艣ciwe miasto by艂o z
prawej strony Embachu. Mia艂o ono pi臋kny staroniemiecki wygl膮d,
zw艂aszcza g艂贸wna ulica Ritterstrasse (Rycerska) przedstawia艂a
si臋 wspaniale. Lecz najwi臋ksz膮 ozdob膮 by艂o wzg贸rze pi臋trz膮ce
si臋 nad miastem i poros艂e bujnym lasem, tak zwane Domberg, od
dawnej katedry katolickiej, w kt贸rej ongi艣 kaza艂 Piotr
Skarga.”
Mimo, 偶e miasto kr贸tko by艂o pod panowaniem polskim (znacznie
d艂u偶ej pod panowaniem niemieckim i szwedzkim), to jednak flaga
miasta nadana przez kr贸la Polski i nawi膮zuj膮ca do flagi Polski,
obowi膮zuje do dzi艣:
Urmas Kruuse, obecny burmistrz Tartu, w esto艅skim programie
telewizyjnym, podczas g艂osowania widz贸w dotycz膮cym jego
wypowiedzi, na TAK (JAH) i na NIE (EI):
Ratusz w Tartu:
Hotel Villa Margarehta, willa stworzona przez esto艅skiego
biznesmena Heinricha Riedela dla swojej 偶ony Margarehty:
Ulica R眉眉tli:
Ko艣ci贸艂 艣w. Jana:
Cenrtum biznesowe Emajõe:
[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Emajõe_盲rikeskus1.jpg/800px-Emajõe_盲rikeskus1.jpg[/img]
Uniwersytet w Tartu :
W celach ekologicznych i ekonomicznych, autobusy w Tartu zasilane
s膮 ekologicznym gezem LNG (nie myli膰 z LPG) na specjalnych
stacjach, zdj臋cie z esto艅skiej gazety Postimees.
|
|